Η Ευρώπη της... Γερμανίας

Aπό τον Γιώργο Ρωμαίο


Εννέα χρόνια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έζησα από μέσα την πορεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης προς το «όραμα» της πολιτικής και οικονομικής «ενοποίησης». Το συμπέρασμα ήταν ότι το «όραμα» χανόταν στις συνεχείς διευρύνσεις, που υπηρετούσαν τα οικονομικά συμφέροντα των «κεντρικών» και «ισχυρών» κρατών της Ενωσης και τα πολιτικο-οικονομικά συμφέροντα των ΗΠΑ, οι οποίες δεν ήθελαν μια ισχυρή Ευρώπη. Στο γεωπολιτικό αυτό παιχνίδι πρωταγωνιστούσε η Γερμανία.

Αφού πέτυχε, με εκπληκτική ταχύτητα και με τη συμβολή της φτηνής εργασίας των ελλήνων, γιουγκοσλάβων, τούρκων και άλλων μεταναστών, τη βιομηχανική ανασυγκρότησή της, έθεσε σε εφαρμογή τη στρατηγική του «οικονομικού ιμπεριαλισμού».

Τα χρόνια της «μικρής» ΕΟΚ το μεγαλύτερο μέρος των διεθνών αγορών ελεγχόταν από τις ΗΠΑ, με το δολάριο να έχει γίνει διεθνές νόμισμα. Ο μόνος σχετικά «ελεύθερος χώρος ήταν η, εκτός Σοβιετικής Ενωσης, Ευρώπη. Η διεύρυνση της τότε ΕΟΚ άνοιγε νέες αγορές. Ελάχιστα τηρήθηκαν τα κριτήρια που είχαν θεσμοθετηθεί για την ένταξη νέων χωρών. Προείχαν οι πολιτικοί στόχοι, που υπέκρυπταν οικονομικά συμφέροντα.

Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης ήλθε η διεύρυνση προς Ανατολάς, στα κράτη που είχαν, μετά την ανεξαρτησία τους από τη Μόσχα, προσδεθεί στο αμερικανικό άρμα. Με αυτή τη διεύρυνση η Γερμανία αποκτούσε, με πολιτικά μέσα, τον «ζωτικό οικονομικό χώρο», τον οποίο είχε κατακτήσει με τα όπλα ο Χίτλερ το 1940. Και οι ΗΠΑ αποκτούσαν έναν «δούρειο ίππο» στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Με τις συνεχείς διευρύνσεις η ΕΕ μετεξελίχθηκε σε πολιτική και οικονομική «Βαβέλ» 27 κρατών, με διαφορετική ιστορία, πολιτική κουλτούρα και οικονομική ταχύτητα. Συνέπεια η υπονόμευση της ενοποιητικής διαδικασίας.

Το 1992 επιβάλλεται η μεγάλη μεταρρύθμιση της Ενιαίας Εσωτερικής Αγοράς. Καταργούνται τα δασμολογικά σύνορα και οι αδύναμες οικονομικά χώρες μένουν απροστάτευτες. Τα κοινοτικά προγράμματα συμβάλλουν σημαντικά σε έργα υποδομής και η Κοινοτική Αγροτική Πολιτική διασφαλίζει βασικό εισόδημα στους γεωργούς. Είναι όμως ανέφικτη η βιομηχανική ανάπτυξη με τους ρυθμούς των «μεγάλων» εταίρων. Ετσι οι χώρες αυτές, όπως η Ελλάδα, γίνονται βασικοί καταναλωτές των βιομηχανικών προϊόντων των κρατών του «Διευθυντηρίου» και μέρος των κοινοτικών ενισχύσεων επιστρέφει στις «πηγές» τους.

Η Γερμανία, ισχυροποιημένη μετά την ενσωμάτωση του ανατολικού τμήματος, πρωταγωνιστεί στην καθιέρωση ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος, του ευρώ, ανταγωνιστικού του δολαρίου, για να αποτελέσει το «διαβατήριο» στις διεθνείς αγορές. Θετικό μέτρο για τη νομισματική σταθερότητα και των αδύναμων κρατών. Αλλά η επιβολή του πλαφόν του 3% στο δημοσιονομικό έλλειμμα συρρικνώνει τις δυνατότητες δανεισμού, από τον οποίο χρηματοδοτούνταν η ανάπτυξη. Ακόμη και σε χώρες, όπως η Ιρλανδία, οι οποίες θεωρούνταν πρότυπο αξιοποίησης των κοινοτικών πόρων.

Η «παγκοσμιοποίηση», η οποία οδήγησε στην απελευθέρωση του διεθνούς εμπορίου, ήταν ένα ακόμη πλήγμα στις αδύναμες χώρες. Διότι τα βασικά προϊόντα, τα οποία εισάγονταν ελεύθερα στην Ευρώπη σε πολύ χαμηλές τιμές, ήταν ανταγωνιστικά των βασικών προϊόντων των φτωχών χωρών, όπως τα κλωστοϋφαντουργικά και τα γεωργικά. Να σημειωθεί ότι το πρώτο πλήγμα σε μια σειρά προϊόντα προέκυψε από τη διεύρυνση προς Ανατολάς.

Ηταν πλέον αναπόφευκτο να πλήξει, κυρίως, αυτές τις χώρες η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Ηταν τόσο μεγάλες και ριζικές οι αλλαγές στην ΕΕ μέσα σε μία εικοσαετία, ώστε μόνο οι ισχυρές οικονομίες άντεξαν και ωφελήθηκαν από την κρίση, όπως η Γερμανία. Παρά τα όποια λάθη τα υπό ανάπτυξη κράτη ήταν ανέφικτο να απορροφήσουν τις αλλαγές και να προσαρμοστούν στην απόλυτη φιλελευθεροποίηση της Ενωσης, η οποία είχε καταστεί «ένωση κρατών και σύγκρουσης συμφερόντων».

Η παγκοσμιοποίηση όμως ανέδειξε νέους μεγάλους παίκτες στην οικονομική σκακιέρα. Εκεί στοχεύει να παίξει η Γερμανία.


πηγή



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου